Wrzos Zwyczajny (Calluna vulgaris L.)

WRZOS ZWYCZAJNY (Calluna vulgaris L.)
Jest to wieloletnia krzewinka dorastająca do 80 cm wysokości należąca do rodziny Wrzosowatych (Ericaceae). Wrzos występuje powszechnie na półkuli północnej. Roślina dość pospolita w całym kraju, w niektórych miejscach występuje masowo; rośnie w lasach, na polanach i przyleśnych wzgórzach. Kwitnie od lipca do października; kwiaty czerwonofioletowe.
Do celów leczniczych ścina się górne części rozkwitających gałązek wrzosu w okresie od sierpnia do września - ziele - Herba Callunae (Ericae), suszy się je w temp. do 40 stopni C. Po czym ręcznie osmykuje kwiaty – Flos Callunae.*

W wierzeniach ludowych wrzos należał do ziół zbieranych przez czarownice. Używany był często do wróżenia. W lecznictwie ludowym znane były kąpiele w odwarze wrzosu jako środek przeciw reumatyzmowi.**

Według dr Henryka Różańskiego wodne wyciągi z wrzosu wywierają wpływ moczopędny, odtruwający organizm, przeciwobrzękowy, napotny, przeciwgorączkowy, wykrztuśny i przeciwkaszlowy, osłaniający, rozmiękczający, silnie przeciwzapalny, odkażający, głównie na układ moczowy, słabo żółciopędny czy uspokajający. Efektywnie uszczelnia naczynia krwionośne i stabilizuje błony komórkowe (działanie przeciwprzesiękowe). ***

Wskazaniami do stosowania naparu wrzosowego są: skąpomocz, stany zapalne nerek i dróg moczowych, ropomocz, białkomocz, krwiomocz, cukromocz, obrzęki, kamica moczowa, bóle nerek, nieżyt układu oddechowego, nieżyt jelit i żołądka, zaburzenia trawienia, zaparcia i biegunki, bóle brzucha, zapalenie jamy ustnej i gardła, przeziębienie, choroby zakaźne, zatrucia, schorzenia skórne, dna, reumatyzm, lekkie wyczerpanie nerwowe (+ inne zioła, np. melisa).***

Napar: 2 łyżki ziela lub kwiatów zalać 200-400 ml wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 150-200 ml. Niemowlętom można podawać 20-50 ml naparu (bardzo korzystnie wpływa na przewód pokarmowy u niemowląt, ponadto uspokaja je). Wrzos jest miły w zapachu i smaku, można nim zastąpić herbatę.

* Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniecki, Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Warszawa 1987.
** Monika Kujawska, Łukasz Łuczaj, Joanna Sosnowska, Piotr Klepacki, Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych, Słownik Adama Fishera, Wrocław 2016.
*** Henryk Różański, http://www.gramzdrowia.pl/arzt-henry-rozanski/herb/wrzos-zwyczajny-calluna-vulgaris-ericaceae.html