Damiana ziele (Turnera diffusa Willdenow)
DAMIANA ziele (Turnera diffusa Willdenow)
Turnera rozpierzchła, w Polsce jest znana jako afrodyzjak pod nazwą Damiana, która pochodzi od imienia św. Damiana – patrona aptekarzy.
Ziele Damiana - Turnera rozpierzchła (rodzina Turneraceae) pochodzi z Ameryki Południowej oraz Środkowej. Jest krzewem dorastającym do 2 m wys. o wonnych żółtych, kwiatach. Liście przy roztarciu wydzielają zapach eukaliptusowo-migdałowo-iglasty. Może być uprawiany w Polsce na werandach, w szklarniach, a w okresie letnim na zewnątrz.*
Ziele od dawna stosowano w medycynie ludowej. Najprawdopodobniej po raz pierwszy w celach leczniczych użyli go Majowie, którzy uważali go za jedną z najważniejszych roślin. Leczono nią zaburzenia równowagi i zawroty głowy. W Ameryce Środkowej i Południowej stosuje się Damiana jako afrodyzjak oraz lek w chorobach wątroby, a także jako środek wykrztuśny i wzmacniający.
„Pierwsze wzmianki o Damianie dotarły do Europy w XVII wieku dzięki hiszpańskim misjonarzom, którzy obserwowali Meksykanów, stosujących napar z jej liści w celu wzmocnienia i pobudzenia organizmu, a także zmniejszenia stanów depresyjnych i lękowych, zwiększenia libido, łagodzenia zaburzeń menstruacyjnych, pobudzenia owulacji, wywołania poronienia lub w moczeniu nocnym”. **
Surowcem leczniczym jest liść – Folium Damianae, zawierający olejek eteryczny, gorycze, garbniki, glikozydy fenolowe, fitosterole i flawonoidy. Olejek eteryczny zasobny w cyneol, ocymen, pinen, tymol, kadinen, kopaen, kalamen i cymen. Arbutyny jest ok. 0,5-0,7%.*
Napary i wyciągi alkoholowe z liści damiany mają właściwości lecznicze: pobudzające, moczopędne, odkażające układ moczowy, przeciwzapalne w układzie moczowo-płciowym, pobudzające miesiączkowanie, przeciwdepresyjne, przeciwstresowe, adaptogenne; zwiększające wydolność fizyczną i psychiczną oraz przyspieszające eliminację z ustroju szkodliwych produktów przemiany materii.*
Stosuje się je w niestrawności na tle nerwowym, w celu zwiększenia apetytu, ułatwienia trawienia i usprawnienia procesów metabolicznych oraz regulacji wypróżnień, w przypadku biegunek oraz jako środki moczopędne w stanach zapalnych pęcherza moczowego i nerek.** Wskazaniem do stosowania jest też stan zapalny i infekcje gruczołu krokowego; stany depresji; przemęczenie, intensywna praca fizyczna i psychiczna; zakwasy po treningu lub wysiłku fizycznym, zaburzenia pamięci i uczenia się, trudności przystosowawcze w szkole i pracy oraz w nowym miejscu zamieszkania. *
Sposób użycia:
Napar: 2 łyżeczki zioła zalać gorącą wodą. Odstawić na 3 minuty i po tym czasie odcedzić i spożyć. Można osłodzić miodem. Stosować 2-3 razy dziennie.
W kuracjach przeciwko przerostowi gruczołu krokowego można łączyć ze znamionami kukurydzy, z korą śliwy afrykańskiej, z kłączem pokrzywy, z zielem wierzbówki lub wierzbownicy, albo z zielem niecierpka.*
* Henryk Różański, http://rozanski.li/2025/turnera-diffusa-willdenow-turnera-rozpierzchla-rozpostarta-w-fitoterapii/
** Justna Kwitowska, Irena Matławska, Małgorzata Wojcińska, http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2016/02/pf_2015_237-243.pdf
